این روزها و پایان سلطه ۶ ساله سرخابیهای پایتخت
فصل جاری رقابتهای لیگ برتر فوتبال ایران در شرایطی آغاز شد که تمام تیمهای مدعی کسب عنوان قهرمانی تغییرات بسیار زیادی را در کادر فنی و بازیکن تجربه کردند.
به گزارش باخبرباش به نقل از ایمنا آبیپوشان تهران پس از رقم زدن یک قهرمانی مقتدر با فرهاد مجیدی و استعفای وی با بحرانی به نام انتخاب سرمربی مواجه شدند زیرا هواداران استقلال خواستار سرمربیای بودند که بتواند همان اتفاق شیرین دوران مجیدی را بار دیگر تکرار کند، در هر حال پس از کشوقوسهای فراوان و ذکر نامهای متعدد بالاخره ریکاردو ساپینتو با اصالتی پرتغالی هدایت آبیها را بر عهده گرفت و پا به گردونه رقابتهای لیگ بیستودوم گذاشت اما تغییرات تیم قهرمان در همین مورد خلاصه نشد و مدیریت وقت باشگاه پیش از عقد قرارداد با سرمربی، بازیکنانی را به خدمت گرفت و با عدهای نیز تمدید کرد و به این ترتیب استقلال با تحولی اساسی آماده فصل جاری شد.
در سوی مقابل پرسپولیس تهران پس از پنج سال حکومت بر فوتبال ایران، جام ششم را به حریف سنتی و دیرینه خود واگذار کرد و همین موضوع سبب شد هواداران این تیم به شدت یحیی گلمحمدی را برای تقویت قرمزپوشان و بازگشت به اوج تحت فشار قرار دهند تا کادر فنی سرخها نیز دچار تغییر و تحولاتی همچون جدایی مطهری و داوود فنایی شود و از طرفی نیز بازیکنان نامآشنا و تأثیرگذار همچون دانیال اسماعیلیفر، علیرضا بیرانوند، یورگن لوکادیا، ولسیانی و سروش رفیعی با پیراهن سرخ فصل جدید فوتبالی خود را آغاز کنند.
سپاهان اصفهان نیز به عنوان یکی از مدعیان لیگ برتر از قافله تغییر و تحول باز نماند و مدیریت این باشگاه پس از جدایی محرم نویدکیا به دنبال جانشین خارجی و البته با رزومه رفت و در نهایت ژوزه مورایس با کارنامهای سنگین راهی دیار زایندهرود شد تا حضور در لیگ برتر ایران را هم به کارنامه خود اضافه کند. همچون سرخابیها تغییرات طلاییپوشان نیز به کادر فنی خلاصه نشد و سرمربی نماینده اصفهان، بازیکنان ایرانی و خارجی همچون رامین رضائیان، کامسوبا، فرناندز، جونیور، رناتو داسیلویرا و محمد دانشگر را به تیم خود افزود تا با دست پر برای تحقق رؤیای قهرمانی در اصفهان شروع به کار کند.
بنابراین سه تیم مدعی عنوان قهرمانی تقریباً با شرایط یکسانی آماده تقابل با یکدیگر شدند اما در طول فصل اتفاقاتی رخ داد که سبب شد پرسپولیس پس از ۱۵ هفته صدرنشینی هماکنون اختلاف چهار امتیازی با جایگاه نخست داشته باشد، استقلال که گمان میرفت از کورس قهرمانی خارج شود، در جایگاه دوم به استقبال تعطیلات برود و شاگردان مورایس نیز با قرار گرفتن در صدر جدول شانس اول قهرمانی باشند. در ادامه قصد داریم برخی از عوامل و موانع موفقیت سه تیم مدعی قهرمانی را مورد نقد و بررسی قرار دهیم:
مورایس پیروز جنگهای رودررو
به عقیده بیشتر کارشناسان فوتبال یکی از عواملی که سبب میشود یک تیم روی سکوی قهرمانی بایستد، کسب حداکثر امتیازات برابر حریفان اصلی است و میتوان گفت سرمربی سپاهان به خوبی با این راز موفقیت آشنایی داشت، چرا که او در تقابل با تیمهای استقلال، پرسپولیس و گلگهر از مجموع ۱۸ امتیاز ممکن، موفق به کسب ۱۴ امتیاز شد و شاید همین موضوع عامل صدرنشینی طلاییپوشان است.
شاگردان مورایس در رقابتهای نیمفصل اول استقلال را شکست دادند و پس از آن برابر پرسپولیس و گلگهر به ترتیب راضی به تساوی بدون گل و دو بر دو شدند اما در نیمفصل دوم مسابقات نتایج گذشته را جبران کردند و روبهروی هر سه تیم پرمهره پیروزیهای دراماتیک و پرگل را رقم زدند تا شایستگی خود برای قرار گرفتن در جایگاه نخست جدول را اثبات کنند؛ این کار مورایس را تاکنون هیچیک از مربیان مدعی به طور تمام و کمال انجام نداده است.
ثبات سپاهان هر تیمی را در هم میشکند
طلاییپوشان اصفهان تا پیش از رقابتهای جام جهانی برای هر مسابقه تغییرات بسیار زیادی را در ترکیب اولیه خود بهویژه در پست وینگر و دفاع تجربه میکردند و همین نبود هماهنگی بین بازیکنان باعث شده بود، سپاهان تا رتبه چهارم جدول پایین بیاید اما سرمربی باتجربه طوفان زرد از تعطیلات جامجهانی به صورت هوشمندانه نهایت استفاده را برد و با یافتن ترکیب مدنظر خود پس از این رقابتها یک تیم باثبات را راهی میدان کرد و همین مسئله باعث شد تا آشنایی و هماهنگی بازیکنان با یکدیگر فوتبال شناور طلاییپوشان را به نمایش بگذارد.
در هرحال ثبات چینش اولیه سپاهان یکی دیگر از عوامل موفقیت این تیم بهشمار میرود اما نباید فراموش کرد اصلیترین و شاید مهمترین دلیل روند روبهرشد شاگران مورایس دست یافتن به یک زوج ثابت در قلب دفاع میانی بود که کادر فنی طلاییپوشان با قرار دادن دانشگر و نیلسون باربوسا به خوبی این مهم را پیدا کرده بود. جلوه این ثبات خط دفاعی زمانی بیشتر میشود که با بررسی آمار و ارقام میتوان به این نتیجه رسید که مورایس پس از ریسک قرار دادن نام یزدانی در ترکیب اصلی برابر پرسپولیس در جام حذفی متحمل یک شکست سنگین شد اما با جبران این اشتباه در جدال هفته بیستوسوم موفق به کسب یک پیروزی حیاتی و دراماتیک در خانه حریف شد.
آقای سرمربی با آرامش به سمت صدر جلو رفت
در این فصل از رقابتهای لیگ برتر مطابق با روال معمول شاهد جنجال سرمربیان در واکنش به سوتهای داوری یا اتفاقات درون زمین بودیم و به احتمال فراوان این روند تا پایان فصل ادامهدار خواهد بود اما در بین این مواردی که زیبنده فوتبال کشورمان هم نیست آرامش برخی از مربیان به چشم میخورد و میتوان گفت نمونه بارز آن رفتار مورایس سرمربی طلاییپوشان است و در واقع یکی از عوامل موفقیت تیم وی هم به شمار میرود زیرا برخلاف رفتار سرمربیان سرخابی که گاهی انتقاد فوتبالدوستان را هم به همراه دارد، مورایس و کادر فنی او فارغ از کسب هر نتیجه سعی در حفظ آرامش تیمی و حتی جو مسابقه دارند و اگر به نشستهای خبری قبل و بعد از بازی سرمربی سپاهان رجوع کنیم، به راحتی متوجه میشویم که مورایس بدون ایراد گرفتن به اشتباهات داوری یا صحبتهای نامربوط درباره تیم مقابل، به نوعی زمینه فرار از حواشی متزلزلکننده را برای تیم خود فراهم میکند و بدون شک یکی از عواملی که باعث شده است تیم تحت هدایت او اختلاف پنج امتیازی با صدر جدول را جبران کند و حتی یکهتاز لیگ برتر هم باشد، آرامش مطلق و رفتاری مطابق با شأن و شخصیت یک سرمربی است.
از اعتماد به آریا تا درخشش سید پیام
اگرچه عوامل متعددی برای موفقیت طلاییپوشان وجود دارد اما یکی دیگر از مواردی که میتوان به آن اشاره کرد، جوانگرایی سرمربی سپاهان و درخشش بیچون و چرای پیام نیازمند در چارچوب دروازه آنها است، در واقع ژوزه مورایس با اعتماد به آریا یوسفی، مدافع راست و جویای نام تیم خود یک ستاره آیندهدار را به فوتبال کشورمان معرفی کرد و حاصل این اعتماد عملکرد مطلوب یوسفی در بازی مقابل پرسپولیس بود؛ این بازیکن به خوبی توانست جای رامین رضائیان در نیمه دوم بازی را پر کند و اگر جنگندگی او نبود چه بسا گل سهامتیازی طلاییپوشان در دقایق پایانی به ثمر نمیرسید.
در کنار جوانگرایی مورایس، آرامش و ثبات تیمی او نباید از درخشش پیام نیازمند چشمپوشی کرد، بدون تردید عملکرد مطلوب او برابر تراکتور، گلگهر، هوادار و آلومینیوم اراک یکی از اصلیترین عوامل پیروزی و موفقیت تیم مورایس است.طوفان زرد به دلیل بازی تهاجمی که از خود به نمایش میگذارد گاهی در خط دفاع دچار لغزشهایی میشود و به این دلیل حریفان او حملات زهرداری را به سمت دروازه سپاهان پایهریزی میکنند و در چند بازی اخیر سپاهان به وضوح شاهد این اتفاق بودهایم اما واکنشهای پیام نیازمند که در هفتههای ابتدایی به جای محمد رشید مظاهری درون ترکیب مورایس قرار گرفت، مانع پیش افتادن رقبا میشد و به نوعی این گلر ملیپوش با واکنشهای خود زمینه پیروزی را برای سپاهان فراهم میکرد.
شروع طوفانی پرسپولیس با لوکادیا
پرسپولیس تهران در طول فصل علیرغم صدرنشینی طولانیمدت و حتی ارائه عملکرد مطلوب در جام حذفی و از پیش رو برداشتن سپاهان در بازیهای گذشته خود مسیری نزولی را طی کرد که در نهایت منجر به سقوط آنها تا جایگاه سوم جدول شد.
قرمزپوشان پایتخت در ابتدای فصل سه تساوی متوالی را کسب کردند و در تمام این دیدارها حضور نداشتن یک مهاجم شش دانگ در ترکیب اصلی آنها حس میشد به همین دلیل یحیی گلمحمدی با خرید یورگن لوکادیا جان تازهای به تفکرات هجومی خود بخشید و در واقع با درخشش این بازیکن و گلهای سهامتیازی او در هفته چهارم پس از لغزش رقبا به جایگاه نخست جدول مسابقات رسید.
در هر حال عملکرد مطلوب لوکادیا سبب شده بود تا خیال هواداران پرسپولیس از بابت خط حمله راحت باشد و تا زمانی که این مهاجم در ترکیب اولیه سرخها قرار داشت، گلهای سه امتیازی او شاگردان گلمحمدی را به نوار پیروزی بازگردانده بود؛ میتوان گفت یکی از دلایل صدرنشینی سرخها لوکادیا بود.
ولسیانی و عمری جای خالی مهاجمان را پر کردند
پس از جدایی لوکادیا از جمع قرمزپوشان بسیاری از هواداران این تیم معتقد بودند دست خالی یحیی گلمحمدی در خط حمله مسیر قهرمانی را برای رقبا هموار میکند و شاید پیش افتادن استقلال با دو گل در شهراورد تهران بیانگر همین موضوع بود اما مدافع بلندقامت پرسپولیس با حضور در خط حمله موفق به دبل در دربی پایتخت شد و در واقع او جای خالی مهاجم سرخها را اینگونه پر کرد. درخشش ولسیانی به بازی مقابل استقلال خلاصه نشد و این بازیکن در تقابلهای بعدی تیم خود هم موفق به گلزنی شد و در حال حاضر وی پنالتیزن اول یحیی گلمحمدی هم محسوب میشود.
پرسپولیس از جمله تیمهایی است که مهرههای زیادی را در اختیار دارد و بدون تردید نباید نبود یک بازیکن اینگونه مشهود باشد اما همانطور که از آمار و ارقام مشخص است، لیگ برتر ما با خلأ مهاجم ششدانگ روبهرو است و به همین خاطر نبود لوکادیا در ترکیب اولیه قرمزپوشان کاملاً به چشم میخورد.
در هر حال به غیر از ولسیانی، محمد عمری جوان هم به خوبی توانست بار خط حمله پرسپولیس را به دوش بکشد و تکنیک و هوش بالای این بازیکن سبب شد اعتماد یحیی گلمحمدی بدون نتیجه نماند و در واقع اگر نمایش خیرهکننده این بازیکن برابر تراکتور و سپاهان نبود چه بسا قرمزپوشان اکنون در جایگاههای پایینتر به سر میبردند و یک جام را هم از دست داده بودند. بنابراین استفاده از محمد عمری و ولسیانی نیز از عوامل موفقیت پرسپولیس بهشمار میرود.
یحیی در همه خطوط ثبات داشت به غیر از هافبک!
درباره وضعیت سپاهان در طول فصل به این موضوع اشاره کردیم که سرمربی طلاییپوشان با حفظ ثبات در ترکیب اولیه یک روند صعودی را در پیش گرفت اما نکته حائز اهمیت این است که برخلاف مورایس یحیی گلمحمدی از انجام چنین کاری در خط هافبک پرسپولیس خودداری کرد و در واقع بررسی ترکیب قرمزپوشان در فصل جاری نشان میدهد شاگردان گلمحمدی در همه رقابتها تقریباً با ترکیب ثابتی در پست وینگر، مهاجم و دفاع حاضر شدهاند و علیرغم اینکه عملکرد مهاجمان سرخپوش در گلزنی کمی جای بحث دارد نمایش سایر بازیکنان این تیم در امر گلزنی قابل قبول است اما کادر فنی تیم پایتخت تا این لحظه به یک کمربند میانی ثابت در ترکیب اصلی خود دست پیدا نکرده و در هر بازی با تغییراتی در این خط به مصاف رقبا میرود و نمونه بارز آن نبود هماهنگی یا چینش اشتباه نفرات در این پست بود که میتوان آن را در بازی مقابل سپاهان مشاهده کرد زیرا در این جدال حساس که به عقیده بیشتر کارشناسان فوتبال جنگ میانه میدان بود، هافبکهای پرسپولیس در عمل حرفی برای گفتن نداشتند و در واقع یکی از دلایل تزلزل موقعیت تیم گلمحمدی همین نداشتن ثبات در پست هافبک است.
توجه کادر فنی پرسپولیس به حواشی است
همانگونه که اشاره کردیم یکی از مواردی که به شدت در فوتبال کشور ما به چشم میخورد، دامن زدن به حواشی است و غالباً این اتفاق از سمت بازیکنان یا کادر فنی تیمها بیشتر وجود دارد. یحیی گلمحمدی از جمله مربیانی است که به حواشی بیرون و کنار زمین توجه فراوانی دارد و در واقع همین موضوع باعث میشود حجم عظیمی از انتقادات به سمت نیمکت پرسپولیس روانه شود و با توجه به اینکه قرمزپوشان از جمله تیمهای پر هوادار به شمار میروند، کادر فنی پرسپولیس برای نتیجهگیری زیر انبوهی از انتقادات و حواشی، گاهی دست به سبک بازی اشتباه و محتاطانه میزند و شاید رویارویی با سپاهان در ورزشگاه آزادی مثال خوبی برای این موضوع باشد زیرا گلمحمدی در نشستهای خبری قبل و بعد از بازی عملکرد داوران را مورد نقد و انتقاد قرار میدهد و بدون توجه به ضعفهای تیمی انتظارات هواداران قرمزپوش را بالا میبرد و این احساس موظف بودن به کسب پیروزی باعث میشود، سرمربی سرخها آنچنان که باید و شاید در هر مسابقه تمام پتانسیل خود را به نمایش نگذارد.
دست ساپینتو برای تعویضهای طلایی باز است
پیش از اینکه ریکاردو ساپینتو هدایت آبیپوشان تهران را بر عهده بگیرد، مدیرعامل وقت باشگاه استقلال یعنی مصطفی آجرلو، دست به خرید بازیکنانی همچون محمد محبی، مهدی قایدی، سجاد شهباززاده، رضا میرزایی و تمدید قرارداد با مهاجمانی همچون ارسلان مطهری پرداخت و به این ترتیب یک ترافیک بیسابقه در خط حمله استقلال ایجاد کرد؛ شاید بتوان گفت این حرکت آجرلو هم اکنون رمز موفقیت ریکاردو ساپینتو است زیرا این سرمربی در هر دیداری که با مشکل گلزنی روبهرو شود یا از حریف خود عقب افتاده باشد، با استفاده از میل هجومی خود و نفراتی که روی نیمکت ذخیره دارد دست به تعویضهای طلایی میزند که در دقایق حساس سه امتیاز حیاتی را در جیب او میگذارند و عملکرد قابل قبول رضا میرزایی مقابل گلگهر نمونه بارز همین شیوه کاری ساپینتو است.
از احیا شدن قایدی در استقلال تا پاشنه آشیلی به نام دروازهبان
استقلال تهران از جمله تیمهایی بهشمار میرود که در این فصل از رقابتها به احیای بازیکنانی پرداخته که فصل گذشته عملکرد نه چندان مطلوبی داشتهاند و نمونه آن مهدی قایدی است. زیرا این بازیکن پس از طی یک فصل ناموفق در امارات، بار دیگر در لیگ بیستودوم راهی استقلال شد تا در کنار بازیکنانی همچون محمد محبی روزهای درخشان خود در جمع آبیپوشان را بار دیگر تکرار کند و پس از چند بازی که شاهد افت محسوسی در عملکرد استقلالیها بودیم، این بازیکن توانست خود را احیا کند و به یکی از مهرههای تأثیر گذار و بیبدیل استقلال تبدیل شود.
اگرچه تیم ساپینتو زمینهساز احیای بازیکنان است اما نباید فراموش کرد نیمکتنشینی محض برخی از مهرههای آبیپوش هم در این فصل امتیازات مهمی را از استقلال سلب کرده است و شاید لغزشهای علیرضا رضایی، گلر ذخیره ساپینتو از همین دسته باشد زیرا این بازیکن در غیاب حسینی مقابل سپاهان درون دروازه قرار گرفت و علیرغم اینکه در چند صحنه واکنشهای تماشایی از او دیدیم اما با لغزشهایی که داشت یکی از عوامل شکست تیم خود بود و سرمربی آبیها در نشست خبری پس از بازی هم به همین مورد اشاره و اظهار کرد که اگر فرصت بیشتری در اختیار رضایی قرار میداد، این بازیکن در یک جدال حساس دچار اشتباه نمیشد.
در هر حال از عوامل موفقیت استقلال میتوان به جان گرفتن خط حمله این تیم با قایدی و محبی اشاره کرد و تجربه نداشتن رضایی را یکی از دلایل شکست آنها مقابل حریف مستقیم دانست.
تحول روزبه پس از جام جهانی قطر
روزبه چشمی در این فصل توسط کیروش به تیم ملی برای حضور در جام جهانی قطر دعوت شد و قرار گرفتن نام او در لیست نهایی سرمربی سابق ایران واکنشهای زیادی را به همراه داشت زیرا این بازیکن در استقلال عملکرد نه چندان مطلوبی از خود به نمایش گذاشت اما چشمی در بازی مقابل ولز با گل چشمنواز خود در دقایق پایانی که امید به صعود را در کاروان تیم فوتبال کشورمان حفظ کرد، جواب اعتماد کیروش را داد و نکته جالب توجه این است که مدافع آبیها پس از ثبت این صحنه خاطرهانگیز در جام جهانی با تحول زیادی برای استقلال پا به توپ شد و پس از آوردگاه جهانی قطر، با عملکردی خوب و قابل قبول در ترکیب آبیها حضور پیدا کرد و در هر بازی تأثیرگذاری او کاملاً به چشم میخورد.
در کنار چشمی، سعید مهری نیز از جمله بازیکنانی بهشمار میرود که پس از طی فراز و نشیب فراوان بالاخره جواب اعتماد ریکاردو ساپینتو را داد و در بازیهای اخیر استقلال به خوبی خط هافبک این تیم را بیمه کرده و به نوعی تحولات فنی این دو بازیکن استقلال هم در روند موفقیت تیمی آنها نقش داشته است.
در فاصله هفت هفته مانده به پایان لیگ تیم سپاهان با اختلاف سه و چهار امتیازی نسبت به استقلال و پرسپولیس در جایگاه اول لیگ برتر قرار دارد و سرخابیهای پایتخت منتظر لغزش شاگردان مورایس هستند تا از فرصت بهدست آمده استفاده کنند. از سوی دیگر اگر سپاهان بتواند ثبات هفتههای گذشته را حفظ کند، میتوان این تیم را درحالی قهرمان لیگ برتر نامید که به سلطه شش ساله استقلال و پرسپولیس پایان خواهد داد.
