رینگ چهارم اصفهان؛ حلقه‌ای برای تنفس کلان‌شهر و تعادل توسعه شهری
ایسنا/اصفهان رینگ چهارم ترافیکی اصفهان با هدف کاهش بار ترافیک درون‌شهری، جلوگیری از ورود خودروهای سنگین به مرکز شهر و برقراری پیوند میان مناطق حاشیه‌ای و مرکزی، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین طرح‌های عمرانی مدیریت شهری اصفهان در حال اجراست و بخش‌هایی از آن تاکنون به بهره‌برداری رسیده است.
اصفهان، شهری با تاریخی طولانی و کالبدی فشرده، در دهه‌های اخیر با چالشی بزرگ در مدیریت ترافیک و حمل‌ونقل روبه‌رو بوده است. رشد جمعیت، توسعه صنعتی و افزایش تردد روزانه خودروها باعث شده ساختار خیابانی و رینگ‌های موجود پاسخگوی نیاز ترافیکی شهر نباشد. در چنین شرایطی، ایجاد حلقه‌ای جدید پیرامون شهر با هدف انتقال بخشی از بار ترافیکی به بیرون از محدوده مرکزی، ضرورتی اجتناب‌ناپذیر برای پایداری جریان زندگی شهری به شمار می‌رود.
رینگ چهارم حفاظتی اصفهان، طرحی است که در ادامه سیاست‌های بلندمدت توسعه شبکه‌های حلقوی و با نگاه کلان به آینده ترافیکی و زیست‌محیطی اصفهان تعریف شده است. این رینگ نه‌تنها مسیر عبورومرور سریع خودروها را فراهم می‌کند، بلکه از منظر برنامه‌ریزی شهری، نوعی مرز عملکردی برای توزیع عادلانه خدمات، مهار توسعه نامتوازن و کاهش تمرکز شهری نیز به‌شمار می‌آید.
نقش استراتژیک رینگ چهارم در آینده اصفهان
اصغر کشاورزراد، معاون عمران شهری شهرداری اصفهان به ایسنا می‌گوید: رینگ چهارم فراتر از یک بزرگراه ساده، با بهره‌گیری از طراحی پیشرفته و مهندسی دقیق شامل ۲۸ تقاطع غیرهمسطح و ۱۲ پل بزرگ است که امکان حرکت روان را فراهم می‌سازد و همین امر موجب کاهش چشمگیر زمان سفر، توقف‌های بی‌مورد و صرفه‌جویی در مصرف سوخت خواهد شد.
وی افزود: این رینگ با طول ۷۸/۲ کیلومتر عنوان بلندترین حلقه ترافیکی تاریخ اصفهان را به خود اختصاص داده و نه‌فقط یک پروژه عمرانی، بلکه راهکاری استراتژیک برای کاهش فشار ترافیکی، کاهش آلایندگی، توزیع عادلانه امکانات و گامی مؤثر در مسیر توسعه پایدار شهری است.
معاون عمران شهری شهرداری اصفهان ادامه می‌دهد: ارزش واقعی این پروژه در نگاهی کلان‌تر قابل درک است؛ رینگ چهارم به‌عنوان حلقه‌ای حفاظتی، با عبور از حواشی توسعه‌نیافته شهر، مفهومی از عدالت فضایی و توسعه متوازن را در عمل معنا می‌کند.
کشاورزراد اضافه می‌کند: عبور این حلقه از کنار بزرگراه‌ها و محورهای حیاتی همچون معلم، ذوب‌آهن، کمربندی شرق و نزدیکی به نقاط کلیدی همچون نمایشگاه بین‌المللی اصفهان و شهر رویاها، نه تنها در کاهش بار ترافیکی مناطق مرکزی مؤثر است، بلکه سفرهای درون‌شهری را نیز تسهیل و تسریع می‌کند.
وی خاطرنشان می‌کند: احداث حلقه حفاظتی علاوه بر ایجاد یک زیرساخت ایمن، سریع و مطمئن برای شهروندان، نقشی کلیدی در کاهش بار ترافیک درون‌شهری دارد و این پروژه به‌ویژه برای جلوگیری از ورود کامیون‌ها و وسایل نقلیه سنگین به معابر داخلی شهر طراحی شده است تا از یک‌سو از تردد سنگین در مرکز شهر جلوگیری شود و از سوی دیگر، اصفهان بتواند نفسی تازه بکشد.
معاون عمران شهری شهرداری اصفهان در پایان تأکید می‌کند: با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و به شرط تأمین مالی پایدار، مجموعه پروژه‌های رینگ چهارم از جمله تعریض پل رودخانه و پل‌های شهید فخری‌زاده تا پایان ۱۴۰۴ و اوایل ۱۴۰۵ در اختیار شهروندان قرار خواهد گرفت.
جزئیات فنی، پیشرفت عملیات و چالش‌های اجرایی از نگاه مدیر پروژه
سیدحسین حجازی، مدیر پروژه رینگ چهارم حفاظتی شهر اصفهان نیز در این رابطه اظهار می‌کند: رینگ چهارم حفاظتی اصفهان به طول ۷۸/۲ کیلومتر از محدوده و حریم ۱۱ منطقه شهرداری اصفهان و پنج شهر دولت‌آباد، خورزوق، خمینی‌شهر، درچه و شهر ابریشم عبور می‌کند. این طرح در راستای طرح جامع شهر و با هدف کاهش بار ترافیکی مبادی ورودی، حذف ترافیک بین‌شهری، کاهش بار ترافیکی حلقه سوم و تأمین عبورومرور ایمن، راحت و سریع برای شهروندان و هم‌استانی‌ها، توسط شهرداری اصفهان چند سالی است که در حال اجرا است.
وی با اشاره به گستره جغرافیایی این پروژه می‌افزاید: با توجه به وسیع بودن محدوده طرح در شش شهر، اجرای این پروژه نیاز به پیگیری و هماهنگی زیادی با استانداری اصفهان، شهرداری‌ها و شوراهای اسلامی واقع در مسیر و دستگاه‌های دولتی و نظامی که مسیر رینگ از اراضی تحت مالکیت آن‌ها عبور می‌کند دارد.
مدیر پروژه رینگ چهارم حفاظتی شهر اصفهان بیان می‌کند: با پیگیری انجام شده و به لطف خدا و همکاری و مساعدت همه مسئولان مخصوصاً شهردار اصفهان و معاون عمران شهری، مدیران مناطق و اعضای شورای اسلامی شهر و استاندار و همکاران‌شان در مجموعه استانداری، اقدامات و پیگیری خوبی در راستای حل مشکلات رینگ صورت پذیرفته است.
حجازی تصریح می‌کند: با پایان فرایند آزادسازی‌ها، ۱۴ کیلومتر از مسیر حلقه چهارم ترافیکی شهر اصفهان به‌طور رسمی افتتاح و موجب کم‌شدن حجم ترافیک در مرکز این کلان‌شهر، کاهش آلودگی هوای شهر و کاهش زمان سفر شهروندان شد. در حال حاضر و در دوره ششم مدیریت شهری در محدوده و حریم شهر اصفهان حدود ۲۰ کیلومتر از این رینگ مورد بهره‌برداری همشهریان عزیز قرار گرفته است.
وی ادامه می‌دهد: شهرداری اصفهان از دهه‌های گذشته برنامه‌ای بلندمدت برای ایجاد شبکه‌های حلقوی پیرامون شهر طراحی کرده است و این رینگ‌ها به‌عنوان شریان‌های حیاتی عبورومرور، نقش مهمی در روان‌سازی ترافیک و کاهش بار خودروهای عبوری در معابر مرکزی دارند.
مدیر پروژه رینگ چهارم حفاظتی شهر اصفهان می‌افزاید: براساس آمار موجود، طول رینگ‌های ترافیکی اصفهان شامل رینگ اول ۱۲/۵ کیلومتر، رینگ دوم ۲۴/۵ کیلومتر، رینگ سوم ۴۶ کیلومتر و رینگ چهارم ۷۸/۲ کیلومتر است. با تکمیل رینگ چهارم، شهر اصفهان صاحب شبکه‌ای منسجم‌تر و کارآمدتر خواهد شد که می‌تواند علاوه بر ارتقای ایمنی سفرهای درون‌شهری، زمینه‌ساز توسعه پایدار حمل‌ونقل و کاهش آلودگی هوا باشد.
حجازی درباره ویژگی‌های بخش افتتاح‌شده می‌گوید: این پروژه عظیم شامل ۲۸ تقاطع غیرهمسطح و ۱۲ پل بزرگ در طول مسیر است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به مجموعه تقاطع‌های استقلال و مجموعه تقاطع‌های سردار شهید حاج قاسم سلیمانی اشاره کرد.
وی خاطرنشان می‌کند: در ماه‌های اخیر ۱۴ کیلومتر از این رینگ در محدوده مناطق ۴، ۶ و ۱۵ شهرداری اصفهان به بهره‌برداری رسیده که شامل سه کیلومتر تعریض مسیر از محدوده پل اشکاوند تا سپاهان‌شهر، هفت کیلومتر از مجموعه پل‌های شهید فخری‌زاده تا تقاطع غیرهمسطح شهید حاج قاسم سلیمانی و چهار کیلومتر از محدوده تقاطع شهید سلیمانی تا روستای بهاران است.
مدیر پروژه رینگ چهارم حفاظتی شهر اصفهان ادامه می‌دهد: اجرای این مسیر ۱۴ کیلومتری از رینگ چهارم منجر به کاهش ۱۰ درصدی تأخیر در سفرهای شهری، صرفه‌جویی روزانه ۱۶ هزار لیتر سوخت و کاهش انتشار روزانه ۲۷۰ تُن گازهای گلخانه‌ای شده است که به بهبود کیفیت هوا و کاهش مصرف انرژی کمک می‌کند.
حجازی درباره چالش‌های اجرای طرح نیز می‌گوید: شهرداری اصفهان در اجرای بخش‌های اخیر این رینگ با مجموعه‌ای از موانع و معارضات ملکی و تأسیساتی از جمله تیرهای برق، خطوط فیبر نوری، لوله‌های گاز، فاضلاب و شبکه‌های متعدد شهری روبه‌رو بود که با برنامه‌ریزی دقیق توانست بدون توقف پروژه را پیش ببرد.
وی خاطرنشان می‌کند: برای آزادسازی و احداث ادامه رینگ حفاظتی، حدود سه کیلومتر از مسیر در اراضی ایستگاه راه‌آهن و ۱۵ کیلومتر در اراضی ارتش جمهوری اسلامی ایران واقع شده است که با پیگیری و مساعدت مسئولان، امید می‌رود در آینده نزدیک این اراضی جهت احداث مابقی مسیر رینگ و اتصال آن به بزرگراه شهید دستجردی و اتوبان ذوب‌آهن آزادسازی شود.
مدیر پروژه رینگ چهارم حفاظتی شهر اصفهان تأکید می‌کند: این پروژه یکی از مهم‌ترین طرح‌های عمرانی شهرداری اصفهان است که هم در عبورومرور بین‌استانی و هم در کاهش آلودگی و پدافند غیرعامل نقش بسزایی دارد و برای تکمیل آن نیاز به حمایت و اعتبارات ملی وجود دارد.
به گزارش ایسنا، آنچه از مجموع دیدگاه‌های مطرح‌شده برمی‌آید، این است که طرح رینگ چهارم ترافیکی اصفهان در نقطه‌ای حساس از تصمیم‌گیری قرار گرفته است؛ جایی میان ضرورت‌های توسعه و دغدغه‌های زیست‌محیطی و شهری. از یک‌سو معاون عمران شهری شهرداری با تأکید بر مطالعات فنی و تأثیر مستقیم این طرح بر کاهش بار ترافیکی رینگ‌های درونی، اجرای آن را لازمه تعادل‌بخشی به شبکه حمل‌ونقل کلان‌شهر اصفهان می‌داند. از سوی دیگر، مدیر پروژه رینگ چهارم حفاظتی شهر اصفهان بر اهمیت نگاه کلان‌نگر و یکپارچه در مدیریت توسعه شهری تأکید می‌کند و معتقد است که هر تصمیمی در این سطح باید در پیوست با طرح جامع حمل‌ونقل و آمایش سرزمین اتخاذ شود.
این دو نگاه در ظاهر متفاوت، در واقع دو ضلع از یک مسئله واحد را نمایندگی می‌کنند: ضرورت تحقق توسعه پایدار شهری. مسئله‌ای که نه صرفاً با اجرای پروژه‌های عمرانی، و نه تنها با تأکید بر محدودیت‌های زیست‌محیطی حل می‌شود، بلکه نیازمند هم‌افزایی نهادهای تصمیم‌گیر، شفاف‌سازی ابعاد فنی و اجتماعی پروژه، و اقناع افکار عمومی است.
رینگ چهارم ترافیکی، در صورت اجرای اصولی، می‌تواند به یکی از محورهای تنظیم‌کننده توسعه آینده اصفهان تبدیل شود؛ اما در عین حال، اگر بدون ملاحظات محیط‌زیستی و آینده‌نگرانه پیش رود، ممکن است خود به عاملی برای تشدید گسترش نامتوازن شهری بدل گردد. از این رو، انتظار می‌رود تصمیم‌گیری نهایی درباره این طرح، با نگاه فراتر از مقطع زمانی و با مشارکت واقعی متخصصان حوزه‌های مختلف انجام گیرد تا رینگ چهارم نه صرفاً یک مسیر جدید، بلکه گامی در جهت بازتعریف الگوی توسعه پایدار اصفهان باشد.
